De pijn bij een prikkelbare darm wordt veroorzaakt door Histamine.

Deze stof zorgt ervoor dat de pijngevoeligheid verergert.

Een recente nieuwe studie, die verscheen in de Science Translational Medicine, beschrijft voor het eerst helder op welke manier de micro-organismen in de darmen (samen microbioom genoemd) invloed hebben op de buikpijn bij het prikkelbaredarmsyndroom.

Bij mensen met het prikkelbaredarmsyndroom (pds) reageren hun darmen met hevige pijn en diarree op bepaalde voedingsmiddelen of stress. Hierbij maken hun darmen te veel of juist te weinig bewegingen, hierdoor ontstaat diarre of verstopping, winderigheid en buikpijn. Ook vermoeidheid komt en een opgezette buik komt vaak voor. Naar schatting heeft 1 op de 10 Nederlanders dit syndroom.

Onverteerbare koolhydraten/suikers

De onderzoekers meldde al eerder dat de hevige buikpijn bij patiënten minder wordt als ze zo mijn mogelijk onverteerbare koolhydraten eten die in bepaalde groenten, fruit, granen en zuivel zitten. Mensen met pds kunnen deze suikerketens niet verteren.

Bij een dieet zonder onverteerbare suikers ging samen op met veranderingen in de samenstelling van de darmflora. Hierbij was er een verlaging van de hoeveelheid histamine in de urine. Histamine is naast een lichaamseigen stof ook een stof in sommige voedingsmiddelen. Het lichaam maakt het onder meer aan bij een allergische reactie.

Het onderzoek

Het was de onderzoekers opgevallen dat bij een derde van hun patiënten de concentratie van histamine in hun plas aanvankelijk erg hoog was. Dit wilde ze verder onderzoeken. Hierom werden de darmbewoners van twee groepen patiënten verplaatst naar muizen die met een bacterievrije darm ter wereld waren gekomen: patiënten met een hoge concentratie histamine in hun urine de ander met een lage. De derde groep muizen kreeg de darmbacteriën van gezonde personen. De muizen kregen eten met veel onverteerbare koolhydraten.

De zenuwen van de muizendarmen in de hoog-histamine groep waren na drie weken al gevoeliger voor prikkels dan die van muizen in de laag-histaminegroep of in de controlegroep. De buikspieren van de muizen in de eerste groep reageerden ook heviger als hun dikke darm werd opgerekt.

Het bleek dat de darmbacterie Klebsiella aerogenes honderd keer meer histamine maakt dan andere bacteriën. Het was ook de meest aanwezige bacteriesoort bij patiënten met veel histamine in de urine. Door een dieet van weinig onverteerbare suikers nam bij hen de hoeveelheid Klebsiella aerogenes af.

De auteurs van het onderzoek hebben ook aangetoond dat histamine van de bacteriën bepaalde immuuncellen activeren in de dikke darm: mestcellen. Deze maken dan nog veel meer histamine dat er weer voor zorgt dat de gevoeligheid voor pijn toeneemt.

Behandeling van pds

De onderzoekers hebben aanknopingspunten gevonden voor de behandeling van pds.

Het hoogst was de histamine productie bij een neutrale zuurgraad en het verminderde erg wanneer de zuurgraad steeg. Over het algemeen is de darm lichtzuur, vooral dankzij melkzuur. De histamineproductie werd geremd wanneer melkzuurproducerende lactobacillen samen met Klebsiella werden gekweekt. Bij patiënten die de Klebsiella-bacterie dragen zou het gebruik van probiotica met lactobacillen kunnen helpen.

Een streng dieet zonder onverteerbare koolhydraten is ook een manier. Helaas is dit lastig vol te houden en na een tijd gaan mensen belangrijke voedingsstoffen missen.

Geadviseerd wordt op een lichte vorm van dit dieet te volgen en om producten te vermijden, zoals uien, knoflook en peulvruchten, om gasvorming tegen te gaan.

Een andere mogelijkheid zijn middelen tegen allergische aandoeningen, antihistaminica. Echter is dit nog geen gangbare behandeling en is dit volop in onderzoek. Zo wordt onderzocht of middelen tegen hooikoorts helpen bij de behandeling van pds-patiënten.

BRON: https://www.nrc.nl/nieuws/2022/07/27/histamine-uit-darmbacterien-veroorzaakt-pijn-bij-prikkelbare-darm-a413754